Zasady. Każdy rodzic określa własne i pragnie, aby dzieci ich przestrzegały. Nie dlatego, że oczekuje bezwzględnego posluszeństwa, ale po to, aby dzieci były bezpieczne i żeby rodzina lepiej funkcjonowała.

Jednak,co zrobić, gdy dziecko z rozmysłem robi coś, czego mu zabroniono? (np. ciągnie psa za ogon, szczypie niemowlaka, wspina się na meble itd.).

W sytuacji, gdy prośby i częste upominanie nie skutkują, rodzic ma ochotę ukarać dziecko, aby zapamiętało jakiego zachowania w domu się nie akceptuje. Z pewnością jest to jakieś rozwiazanie. Czasami bowiem mamy dość tego, że nasze dzieci nas nie słuchają.

Joanna Faber i Julie King – specjalistki w dziedzinie wychowywania dzieci - napisały w swoim poradniku dla rodziców pt. "Jak mówić żeby maluchy nas słuchały. Przewodnik przetrwania dla rodziców dzieci w wieku 2-7 lat ", że z punktu widzenia dziecka nie ma żadnej różnicy między karą a ponoszeniem konsekwencji.

Rodzic o tradycyjnym podejściu w wychowaniu powie: "Masz zakaz komputerowy jako karę za swoje zachowanie". Nowoczesny rodzic powie: "Masz zakaz komputerowy w konsekwencji twojego zachowania".

Obojetnie, jaką etykietą opatrzymy nasze działania, nie zmieni to w najmniejszym stopniu emocjonalnego cierpienia zadanego dziecku.

W obu przypadkach celem rodzica jest bowiem pogorszenie samopoczucia dziecka w nadziei, że zniechęci je to do zachowania, które nie jest akceptowalne.

Autorki wyżej wymienionego poradnika proponują ciekawe rozwiązania (tzw. narzędzia), które pozwalają rozwiązać problem i nie krzywdzą przy tym dzieci. Oto one:

1. Wyraź swoje uczucia...dosadnie! - np. "Hej! Nie podoba mi się popychanie ludzi!"

2. Pokaż dziecku, jak naprawić szkody – np. "Twoja siostra bardzo się przestraszyła, kiedy popchnąłeś ją na zjeżdżalni. Zróbmy coś, żeby poczuła się lepiej. Czy myślisz, że miałaby ochotę pobawć się twoim wiaderkiem?".

3. Daj wybór – np. "Na razie nie będziemy się bawić na zjeżdżalni. Widzę, że nie jesteś w nastroju, żeby czekać na swoją kolej. Możesz iść na huśtawki albo pobawić się w piaskownicy. Zdecyduj.".

4. Przejdź do czynu, ale nie obrażaj – np. "Idziemy do domu. Może przyjdziemy na plac zabaw kiedy indziej. Za bardzo się martwię, że któremuś dziecku stanie się krzywda".

5. Wypróbuj metodę rozwiązywania problemów:

Krok pierwszy – zaakceptuj uczucia dziecka ("Widzę, że nie lubisz, jak trzymam cię za rękę na parkingu, bo masz wtedy ściśnięte palce")

Krok drugi – opisz problem ("Problem w tym, że martwię się, że dzieci na parkingu mogą wpaść pod samochód")

Krok trzeci – poproś o pomysły ("Musimy coś wymyślić, żebyśmy mogli wrócić do parku i dobrze się bawić, nie wywołując gniewu czy przerażenia innych ludzi. Co możemy zrobić?")

Krok czwarty – wybierzcie pomysły, które podobają się obu stronom ("Czyli podoba ci się pomysł, żeby trzymać mnie za rękaw i prowadzić na plac zabaw. Zakreślmy ten punkt")

Krok piąty – wypróbuj rozwiązania w praktyce ("Jesteśmy na parkingu. Złap mnie za rękaw i pokaż którędy mam iść").

 

Narzędzia proponowane przez Joanne i Julie nie krzywdzą dzieci ani fizycznie ani emocjonalnie. Nie ma tu groźby: np. "Albo posprzątasz, albo nie dostaniesz dzisiaj deseru!", rozkazu: np. "Natychmiast przestań!", atakowania dziecka: np. "Jesteś taki niegrzeczny. Okropny z ciebie chłopak!", porównywania: np. "Twoja siostra jest już gotowa, a ty jak zwykle się ociagasz" itd.

Są to zaś działania, które pozwalają rozwiązać problem bez nieszczenia relacji rodzic – dziecko. Warto więc spróbować je wykorzystać.

Najlepszym sposobem zainspirowania dziecka do tego, żeby lepiej zachowywało się w przyszłosci, jest stworzenie mu sposobności do lepszego zachowania w teraźniejszości.

 

Źródło:

• J.Faber, J.King "Jak mówić, żeby maluchy nas słuchały. Przewodnik przetrwania dla rodziców dzieci w wieku 2-7 lat", wyd. Media Rodzina, str. 109-159